Diyarbakır, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en kadim ve tarihi şehirlerinden biridir. Binlerce yıllık geçmişi, kültürel zenginlikleri ve tarihi yapılarıyla öne çıkan şehir, birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Diyarbakır, özellikle surları, camileri, köprüleri ve kendine has mimarisiyle dikkat çeker. İşte Diyarbakır’da gezilecek yerler:

1. Diyarbakır Surları

Diyarbakır Surları, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan ve dünyanın en uzun ve en sağlam surları arasında sayılan bir yapıdır. M.Ö. 3. yüzyılda inşa edilen bu surlar, günümüzde hala oldukça iyi korunmuş durumdadır. Surların uzunluğu yaklaşık 5.5 kilometre olup, dört ana kapısı bulunmaktadır: Dağ Kapı, Urfa Kapı, Mardin Kapı ve Yeni Kapı. Surlarda bulunan burçlar ve üzerlerindeki kabartmalar, şehrin tarihine dair önemli bilgiler sunar. Aynı zamanda surlardan Diyarbakır’ın panoramik manzarasını izlemek mümkündür.

2. Hevsel Bahçeleri

Dicle Nehri’nin kıyısında yer alan Hevsel Bahçeleri, Diyarbakır’ın en önemli doğal miraslarından biridir. Yüzyıllardır tarım yapılan bu bereketli topraklar, Diyarbakır’ın yeşil ve huzurlu bir yüzünü temsil eder. Hevsel Bahçeleri, Diyarbakır Surları ile birlikte UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alır. Bahçeler, kuş gözlemciliği ve doğa yürüyüşleri için ideal bir mekandır.

3. Dicle Köprüsü (On Gözlü Köprü)

Dicle Nehri üzerinde bulunan On Gözlü Köprü, Diyarbakır’ın sembolik yapılarından biridir. 1065 yılında inşa edilen bu tarihi köprü, adını on kemer gözünden almıştır. Taş işçiliğiyle dikkat çeken köprü, hem tarihi önemi hem de sunduğu güzel manzaralarla ziyaretçilerin ilgisini çeker. Köprünün çevresi ise yürüyüş ve piknik için uygun alanlar sunmaktadır.

4. Ulu Camii

Diyarbakır’ın kalbinde yer alan Ulu Camii, Anadolu’nun en eski camilerinden biridir. M.S. 639 yılında inşa edilen bu cami, İslam dünyasında beşinci Harem-i Şerif olarak kabul edilmektedir. Hem Müslümanlar hem de Hristiyanlar için önemli olan bu yapı, farklı dönemlerin mimari özelliklerini taşır. Cami, geniş avlusu, taş işçiliği ve farklı medeniyetlerin izlerini taşıyan detaylarıyla dikkat çeker.

5. Diyarbakır Arkeoloji Müzesi

Diyarbakır’ın zengin tarihini keşfetmek isteyenler için Diyarbakır Arkeoloji Müzesi önemli bir ziyaret noktasıdır. Müze, Paleolitik Dönem’den Osmanlı İmparatorluğu’na kadar uzanan geniş bir koleksiyona sahiptir. Hitit, Asur, Roma, Bizans ve İslam dönemine ait eserler, şehrin kültürel çeşitliliğini gözler önüne serer. Tarihe meraklı ziyaretçiler için bu müze, Diyarbakır’ın geçmişine dair derin bir bakış sunar.

6. Zerzevan Kalesi

Diyarbakır’ın Çınar ilçesi yakınlarında bulunan Zerzevan Kalesi, Roma döneminden kalma önemli bir askeri yerleşimdir. Kale, stratejik konumu nedeniyle Roma İmparatorluğu döneminde büyük önem taşımıştır. Kalede ayrıca bir Mithras Tapınağı da yer almakta olup, bu tapınak oldukça nadir bulunan bir tarihi yapıdır. Arkeolojik kazılarla gün yüzüne çıkarılan bu antik yerleşim, ziyaretçilere tarihle iç içe bir deneyim sunmaktadır.

7. Hasan Paşa Hanı

Diyarbakır şehir merkezinde yer alan Hasan Paşa Hanı, Osmanlı döneminden kalma önemli bir ticaret ve dinlenme noktasıdır. 16. yüzyılda inşa edilen bu han, iki katlıdır ve avlusunda birçok kafe, çay evi ve el sanatları dükkanı bulunur. Tarihi atmosferde bir kahve içmek ve çevredeki otantik mağazalarda alışveriş yapmak için ideal bir mekandır.

8. Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi

Türk edebiyatının önemli şairlerinden Cahit Sıtkı Tarancı’nın doğduğu ev, bugün müze olarak ziyaretçilere açıktır. Diyarbakır evlerinin karakteristik özelliklerini taşıyan bu tarihi yapı, şairin hayatı ve eserlerine dair bilgiler sunar. 18. yüzyılda inşa edilen bu taş yapı, aynı zamanda Diyarbakır’ın kültürel mirasını yansıtan önemli bir mimari eserdir.

9. Deliller Hanı

Diyarbakır’da Osmanlı döneminden kalma bir başka han olan Deliller Hanı, tarihi İpek Yolu üzerinde yer alır. 1527 yılında inşa edilen han, uzun yıllar boyunca kervanlara ev sahipliği yapmıştır. Günümüzde butik otel ve restoran olarak hizmet veren han, otantik yapısı ve tarihi dokusuyla dikkat çekmektedir.

10. Meryem Ana Kilisesi

Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alan Meryem Ana Kilisesi, 3. yüzyılda inşa edilmiş bir Süryani Ortodoks kilisesidir. Şehirdeki Hristiyan topluluğunun ibadet merkezi olan bu kilise, mimarisi ve dini önemiyle öne çıkar. Tarih boyunca farklı restorasyonlardan geçen Meryem Ana Kilisesi, Diyarbakır’ın çok kültürlü yapısının önemli bir parçasıdır.